Steken Twentse gemeenten kop in het zand?

TWENTE - Iedere burger heeft met de gemeente te maken. Sowieso maken we jaarlijks een fors bedrag over aan onze gemeente voor onroerendzaakbelasting, riool- en afvalstoffenheffing. Daarnaast gaat een belangrijk deel van de belastingen die wij betalen (loonheffing, btw, etc.) via het Rijk weer terug naar de gemeenten.

Maar hoeveel geld gaat er in een gemeente om? En wat doet de gemeente met ons geld? Hebben gemeenten geld over of juist tekort? Om meer inzicht te geven in het gemeentelijke reilen en zeilen moeten gemeenten vanaf 2017 extra informatie geven over bijvoorbeeld hun overheadkosten en aan welke taken zij hun geld besteden. Dat bracht Eshuis Accountants en Adviseurs op het idee om op basis van de jaarrekening 2017 en de begroting 2019 van de 14 Twentse gemeenten een benchmark op te zetten. Daarbij vergelijken ze niet alleen de 14 gemeenten onderling, maar ook hoe de Twentse gemeenten het doen ten opzichte van de rest van Nederland. "Wist u dat in de begroting van de Twentse gemeenten jaarlijks meer dan € 2 miljard omgaat? Of dat ultimo 2017 de 14 gemeenten een bedrag van ruim een half miljard euro in grondexploitaties hebben geïnvesteerd? En daar € 185 miljoen verlies op hebben afgeboekt?"

Bij de vergelijking met de rest van Nederland liepen ze, bij Eshuis Accountants en Adviseurs, tegen een aantal opvallende zaken aan:
• De Twentse burger betaalt meer gemeentelijke belastingen
• In 2019 teren de Twentse gemeenten fors in op hun reserves, meer dan de rest van Nederland
• De Twentse gemeenten zijn armer dan de gemiddelde Nederlandse gemeente, maar laten qua financiële reserves niet het achterste van hun tong zien

Kop in het zand?
Tot slot het volgende: In 2015 heeft er een omvangrijke decentralisatie in het sociale domein plaatsgevonden waarbij de uitvoering van de WMO en de Jeugdzorg bij gemeenten zijn neergelegd. Voor alle gemeenten is het een worsteling om de financiën van die verkapte bezuinigingsoperatie op orde te krijgen. Dat is ook verdraaid lastig, want de gemeente heeft maar beperkte knoppen om aan te draaien en de vraag neemt alleen maar toe. Daarom verbaasde het ons dat de uitgaven op dit terrein in de begroting 2019 ten opzichte van voorgaande jaren nauwelijks stijgen. Steken gemeenten de kop in het zand? Dan kun je voorspellen dat in 2019 meer gemeenten met onverwachte tekorten worden geconfronteerd zoals onlangs de gemeente Hellendoorn met een tekort van € 3 miljoen over 2018.

Veel observaties roepen de vraag op: Waarom is dat zo? Soms zijn die vragen eenvoudig te beantwoorden, vaak ook niet of niet eenduidig. Daarom treft u in de benchmark (www.eshuis.com/benchmark) geen uitgebreide analyse aan. Eshuis legt de vraag graag bij de gemeente terug, denkt zo nodig met hen mee en hoopt dat de beantwoording bijdraagt aan een nog beter functionerend lokaal bestuur in Twente.

"Eén van de ambities van Eshuis is om de sociaal economische impact van onze klanten te vergroten. Als wij met deze benchmark een klein steentje kunnen bijdragen aan het functioneren van de Twentse gemeenten is onze missie geslaagd.", aldus Elbert Dijkgraaf (partner Eshuis).