Streektaal kan ook nu best praktisch zijn. Zo vergadert de gemeenteraad van Rijssen-Holten ook jaarlijks in het dialect tijdens de Dialectmaand.
Streektaal kan ook nu best praktisch zijn. Zo vergadert de gemeenteraad van Rijssen-Holten ook jaarlijks in het dialect tijdens de Dialectmaand. Foto: Jan Joost

Maart is Dialectmaand bij RTV Oost

De hele maand maart schenkt RTV Oost aandacht aan het dialect. Maart is namelijk traditiegetrouw de Dialectmaand; een uitgelezen moment om het behouden van dit immateriële erfgoed onder de aandacht te brengen.

RIJSSEN/HELLENDOORN - In Overijssel zijn er grofweg drie dialecten: Twents, Sallands en het Noordwest-Overijssels. Uit cijfers van het CBS blijkt dat we in Oost-Nederland nog relatief veel dialect spreken ten opzichte van sommige andere regio's. Zo is in 13,4 procent van de huishoudens het Nedersaksisch - waar ook het Twents onder valt - de meest gesproken taal. Niet nader gespecificeerde dialecten zoals het Rijssens dialect zijn in 0,9 procent van huishoudens de voertaal. Hoewel ze dus niet meer zo ingeburgerd zijn als ooit het geval was, zijn er nog voldoende sprekers en liefhebbers om ze ook in 2022 springlevend te houden!

Taal en cultuur zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Tijdens Maart Dialectmaand schenkt RTV Oost daar om niet alleen aandacht aan de verschillende streektalen zelf, maar ook juist aan de streekcultuur. Want hoewel we ons allemaal ‘thuus voelen in Oaveriessel’, zijn er verschillende tradities, talen en culturen. Zij sluiten de Dialectmaand af met de dialectshow Noabers op zaterdag 26 maart. Op TV Oost trappen zij de dialectmaand af in Bij Oost I Vandaag. Op alle vrijdagen in maart staat ook het verhaal van de dag in dit programma in het teken van Dialectmaand. Luisteraars van Radio Oost krijgen elke dag in ‘De Lunch’ van 12.00 tot 14.00 uur een lesje in de verschillende dialecten uit onze provincie. De lessen worden voorzien door experts van de IJsselacademie. De lessen zijn terug te luisteren op: www.rtvoost.nl/dialectmaand.


In de tweede week staat de brede (streek)geschiedenis van Overijssel centraal. Niet alleen de algemene geschiedenis die men leert op school, maar ook juist de vele streekverhalen. Zo zijn er volop mythes en sagen uit de regio die het doorvertellen meer dan waard zijn. Denk aan de Non van Singraven of het Mirakel van Hellendoorn. Experts van de IJsselacademie geven op Radio Oost context aan de verhalen. Hoe kwamen ze tot stand? Kan het waar zijn? De verhalen zijn te lezen op: www.rtvoost.nl/dialectmaand.


In de derde week duikt men de keuken in; dan staan namelijk de streekgerechten centraal. Wat schaft de Oaveriesselse pot? Elke dag gaat RTV Oost op zoek naar een heerlijk streekgerecht uit Overijssel zoals kruudmoes en balkenbrij. In ‘De Lunch’ wordt het gerecht geproefd. Recepten van de gerechten zijn dan later terug te lezen op: www.rtvoost.nl/dialectmaand.


Dialectmaand: Streektalen zijn ook in 2022 nog springlevend!

In de vierde en laatste week staat een soort overhoring op het programma. We hebben immers veel geleerd over de diverse aspecten van streektaal en streekcultuur. Dé manier om dit voor jezelf te testen is de dialectquiz ‘Wies Oaveriessel’. In ‘Klaarwakker’, ‘Goeiemorgen Overijssel’, ‘De Lunch’, Goeiemiddag Overijssel’, en ‘Afslag Oost’ en online wordt van 21 tot en met 25 maart elke dag de quiz gespeeld. Elke dag zijn er leuke prijzen te winnen. De beste speler van de hele week wordt de Wiesbuul van Oaveriessel 2022.


Op Radio Oost hoor je in maart de mooiste dialectplaten voorbij komen. In een speciale Spotify lijst kunnen mensen zelf hun favoriete dialectmuziek toevoegen. Op zondag 27 maart wordt afgesloten met de top 15 in het radioprogramma de Oosttribune met Paul Schabbink. Voor liefhebbers die geen genoeg kunnen krijgen van de typische dialectmuziek is er ook een passende themazender: www.allesplat.nl met alleen maar muziek in de streektaal.


Ook op RTV Oost's social media kanalen wordt er volop aandacht aan de Dialectmaand besteed. Verslaggever Bart Kieft gaat met de proatpot op pad in de provincie. Hoe goed kennen Overijsselaars hun eigen dialect? De afsluiting is op zaterdag 26 maart van 20.00 tot 23.00 uur met de dialectshow 'Noabers' in de huiskamer van RTV Oost. Alle aspecten van de dialectmaand komen samen in een show met prachtige dialectmuziek in de stijl van Beste Zangers. De uitzending wordt gepresenteerd door Monique Sleiderink en Hendrik Jan Bökkers.

Pen