Veel onduidelijkheid over uitzondering mondkapjesplicht
OLDENZAAL - Sinds 1 december is de mondkapjesplicht van kracht. Iedereen vanaf 13 jaar is nu verplicht om in publieke binnenruimtes zoals winkels en gemeentehuizen een mondkapje te dragen. Wie dit niet doet, riskeert een boete van 95 euro - en waarschijnlijk een confrontatie met anderen. Voor mensen met zichtbare en onzichtbare beperkingen is er een uitzondering - maar deze blijkt bijzonder slecht geregeld.
Oldenzaler Ken Beimer zwengelde deze kwestie afgelopen week aan. Hij heeft het syndroom van Asperger, wat valt onder de autisme spectrum stoornissen (ASS). Voor hem en veel anderen is het dragen van een mondkapje simpelweg onmogelijk. Zo kunnen mensen met autisme erg overprikkeld raken door een mondkapje; ze zijn warm, kriebelig, voelen beklemmend en hinderen het contact met anderen. Voor Ken is met name zijn geurbeleving van slag. Hoe iets ruikt - een plaats, hijzelf, een object - heeft een directe invloed op zijn gemoed en functioneren. Aangezien mondkapjes dit beïnvloeden, ervaart hij het dragen ervan als een onmogelijkheid. Hij wil wel, maar kán simpelweg niet. Sinds de aankondiging van de mondkapjesplicht heeft hij veel slapeloze nachten gehad. Alternatieven zoals een transparant gelaatsmasker helpen iets, maar niet veel - bovendien zijn deze niet toegestaan als mondkapjes-alternatief.
Uitzondering
De Rijksoverheid geeft aan dat er een uitzondering is voor mensen met een zichtbare en onzichtbare beperking die hierdoor geen mondkapje kunnen dragen. Er is echter geen duidelijke richtlijn wie hier onder valt of hoe men een vrijstelling krijgt. Van zijn huisarts kreeg Ken geen verklaring; de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd riep artsen op hiermee terughoudend te zijn. De site Rijksoverheid.nl adviseert mensen met een beperking om het simpelweg uit te leggen en spoort anderen aan om hier coulant mee om te gaan. En: "De politie en boa’s kunnen mensen vragen zelf aannemelijk te maken dat deze uitzondering voor hen geldt." Navraag bij de politie leerde dat ook zij echter geen duidelijk antwoord hebben óf hij met zijn beperking een boete zou krijgen. Ken beschikt weliswaar over een zogenaamde Auti-pas van de Nederlandse Vereniging voor Autisme, maar of dit hem helpt bij een confrontatie met een handhaver of agent is niet duidelijk.
Groot risico
Mensen met onzichtbare beperkingen lopen het risico agressief aangesproken te worden op het niet dragen van een mondkapje. Velen lopen echter liever niet te koop met hun beperking. Het zichtbaar dragen van een sticker, button of de Auti-pas is daarom ook niet echt wenselijk. De afgelopen tijd kon Ken al moeilijk boodschappen doen door dit risico; bang om aangesproken te worden en de confrontatie aan te moeten gaan met mensen die niet begripvol zijn tegenover zijn onzichtbare handicap.
Graag duidelijkheid
Afgelopen week vroeg Ken met een noodkreet aandacht voor deze reële zorgen. Zo nam hij contact op met de gemeente Oldenzaal die deze kwestie onderzoekt. Verder stuurde hij zijn relaas ook door naar diverse Tweede Kamerleden, wat inmiddels meerdere reacties opleverde. De hoop is uiteraard dat er op korte termijn duidelijkheid komt vanuit de overheid over de regels - én de bescherming - voor mensen in deze situatie.
Oproep: wees coulant
Ken heeft zijn situatie ook voorgelegd aan winkels en andere plekken waar hij vaak komt. Gelukkig is er redelijk wat begrip en bereidheid om te kijken naar oplossingen voor hem en anderen. Hij hoopt dat ook u begrip zult tonen voor mensen met een onzichtbare beperking in deze uitdagende tijd.