‘Ik heb in tien jaar alles doorgespit’

Toen Dinand Webbink belde met de mededeling dat er een boek over De Eversberg gepubliceerd werd en mij vroeg een verhaal over schrijver Jan Lohuis en het boek in de krant te plaatsen, was ik gelijk enthousiast. Niet dat ik nou zo’n grote fan van geschiedenis ben, maar de afgelopen jaren heb ik al wat mooie, leuke boeken van lokale uitgeverij ‘n Boaken voorbij zien komen.

door Annemieke van Ipenburg

Nijverdal - Als ik het boek in handen heb, zakt de moed mij een beetje in de schoenen. Wat is het dik! Van kaft tot kaft ruim 460 pagina’s, bedrukt met een zeer bescheiden lettertype. Hoe ga ik dat lezen, vóór ik met Jan Lohuis spreek? Niet besluit ik dan.

Eigen stamboom

Jan Lohuis en zijn vrouw ontvangen mij evengoed vriendelijk en al snel vertelt Jan honderduit over zijn boek ‘Opkomst en ondergang van landgoed de Eversberg’. Hij neemt me mee terug in de tijd. Naar het begin van landgoed de Eversberg, halverwege de 17e eeuw en naar het begin van zijn eigen stamboomonderzoek in 1992. “Daar is het allemaal mee begonnen,” vertelt Jan. “In 1992 werd de Historische Vereniging opgericht en daar kwam ik in contact met iemand die veel wist van genealogie en in diezelfde tijd kreeg ik het trouwboekje van mijn grootvader in handen, naar wie ik vernoemd ben. Dat maakte me nieuwsgierig en ik wilde mijn eigen stamboom in beeld brengen. Ik ben geboren en getogen in Zuna en terwijl ik onderzoek deed naar mijn afkomst, kwam ik daar met allerlei mensen in gesprek. Na twee jaar was mijn stamboom klaar en besloot ik een boek te schrijven over Zuna, dat werd Van Sudenae tot Zuna.”

Veel notarisakten

Het gesprek met Jan is, net zoals zijn boek, een kleine geschiedenisles. “Vroeger waren alle bezittingen van belang. Op een groot landgoed of Havezathe had men naast de gebouwen vaak een waardevolle inboedel. En dan bedoel ik niet alleen meubels, maar ook bijvoorbeeld vee en gebruiksvoorwerpen. Als de eigenaar overleed werd echt alles verkocht, tot de schep aan toe.” Jan bladert door het boek en leest een lijstje met voorwerpen en bedragen voor. Het is onvoorstelbaar hoeveel uren spitwerk hier in zitten. Jan lacht. “Ik heb heel veel uren in allerlei archieven doorgebracht. Bij de gemeente Wierden, in het Historisch Archief, bij Rijnbrink. Vooral de notarisakten hebben me veel informatie geleverd. Maar ik heb ook veel gesprekken gevoerd, die alle gegevens mooi in perspectief plaatsten en het boek een echt verhaal geven.”

Landgoed de Eversberg

“Na het boek over Zuna kon een boek over Notter eigenlijk niet uitblijven,” gaat Jan verder. “Ik wilde zoveel mogelijk op papier zetten, maar kwam al snel tot de ontdekking dat het niet allemaal in één boek ging passen, daarom heb ik mij op Noord-Notter geconcentreerd en werd het uiteindelijk de Eversberg. Een belangrijk landgoed voor het ontstaan van Nijverdal met diverse eigenaren waarvan de namen nog verschillende straten sieren, zoals Baron van Sternbach. Toen ik jong was, kwam ik vaak bij mijn oom en tante die een groentewinkel hadden. Wij gingen vaak lopen in het Eversbergbos en de ruïne is mij altijd bijgebleven. Wat is er dan mooier om daar een boek over te schrijven?” Hij duidt aan tot waar de grenzen van het landgoed reikten en eindelijk wordt mij duidelijk waarom er op de brug over het fietstunneltje ‘Grote alleepad’ staat. “Dat was vroeger een belangrijke weg langs de Eversberg.”

Jan is blij dat er steeds meer over lokale geschiedenis geschreven wordt. “Dat is gewoon echt de moeite waard en mooi dat het gebeurt.”