Column: Oorlogsmaterieel deur de straoten: Heldern vriej!
ColumnOfgelopen 10 april was ‘t weer zo wied. Heldern vriej. Oorlogsmaterieel denderden drîe daege laeter deur de straoten. Machtig völle volk langs de route. Mooi weer d’rbiej, dus ’t vormden een mooi plaegien. Maer wete wiej nog wel wat of wiej herdèènkt? Wete wiej nog wat vriejheid betekent?
Heldern - A-w kiekt naor de toestaand van noew in de wereld, magge wiej hoppen de-w nîet vanniejs hôeft met te maeken wat ‘t betekent a-j oewe vriejheid kwiet wördt. Dan is ’t met mooie plaegies van oorlogsvoertûugen zó gebeurd. Umme heel Heldern hen staot tegenwoordig de ofbeeldings den mien gróffa Harmsen van de óptrekkende sóldaoten, maer veural mien grópmôe en môe met de Canadezen an de Ommerweg hebt emaekt. Mien môe was nog net gin twee jaor aold. Mien grópmôe häd van ’n stukkien oranje stof een mooi jörkien met mussien emaekt. Jammer dus det de foto’s zwart-wit bint. Mien grópmôe häd eier staon kokken en die vunden de Canadeze glûunig lekker. Ziej kregen d’r sigeretten en sukelae veur terugge. Völle tied was d’r nîet, want de Canadeze gungen metîene deur naor Ommen. De Duutsers hädden alle bruggen óp-eblaozen. Biej Hancate mós d’r ne noodbrugge elegd wörden. Tied veur wat foto’s was d’r daor kennelijk ook. Tussen de Canadese sóldaoten zatten de neudige fotograefen. In de Canadese archieven zit een pleer bûuke met daorin allemaole foto’s van de oprukkende troepen, schermutselingen, beschaedigde en braandende boerderiejen en blieje bevolking langs de kaante van de weg. Biej Hancate lik d’r poseerd te wène veur de foto den biej dit stukkien stîet. Ik wete nîet wie of disse veer lûu bint. Wónden ze óp of biej Hancate? Of zatten ze daor ónder-edökken? De vrouwe óp de foto dut miej met eer buntien umme de kraege een bettien sjiek an. Óp de fietse achter den kerel links met de pette zag ik metîene een veur miej bekend gezichte. Heb de foto naor mien môe estuurd met de vraoge of ziej d’r ene zag den ze kenden. ‘Jao’, kwam ’t per umgaonde: ‘Ik zîe mien vae!’ Nao 79 jaor dök d’r zo uut een Canadees archief een foto van mien gróffae op. In nen veur hum typerenden aoveral mudt-e, toen de sóldaoten veurbiej waeren etrökken, zó de fietse hebben epakt en d’rachteran esjeesd wène.
Werkgroep Oald Niejs sprokkel’n van de Historische Kring Hellendoorn-Nijverdal verzamelt historische verhalen en beelden, waarover Evelyn Ligtenberg maandelijks een column schrijft.
