‘Reacties van kinderen zijn echt leuk’

HELLENDOORN - In zijn werkzame leven heeft Piet Lassche diverse technische functies vervuld bij onder andere V&D, Polaroid, Vredestein, Hartman en later in de grafische industrie bij dagbladuitgeverijen en -drukkerijen. Toen hij op zijn 62ste met de vut ging, kwam hij als vrijwilliger terecht bij het Aviodrome.

“Ik had jaren daarvoor geholpen met het restaureren van een vliegtuig in Hoogeveen”, vertelt Piet. “Daar heb ik een heel nieuw bedieningspaneel en bedrading voor gemaakt. Daarnaast ben ik een modelvliegtuigvlieger. De belangstelling voor vliegtuigen zat er dus wel in. Rond het moment dat ik met de vut ging, werd in 2003 het Aviodrome officieel geopend en in 2004 ben ik daar als vrijwilliger aan de slag gegaan. Ze hebben daar de nodige zendapparatuur, wat mij erg aanspreekt, want ik heb al ruim vijftig jaar een amateurzendmachtiging en heb het nodige spul hier in huis. Begin jaren zestig was ik kortverbandvrijwilliger en in die hoedanigheid heb ik ook legerradio’s gerepareerd.”

Vrouw en kinderen

In die tijd leerde hij zijn vrouw kennen en toen hij uit dienst kwam, volgde Piet vanaf 1970 de dag-hts, waarvoor hij vier jaar lang vier dagen in de week naar school ging en één dag werkte. “Dat moest voor de kinderbijslag en het ziekenfonds”, verklaart hij. “We hadden twee jonge kinderen. Toen ik mijn diploma had gehaald ben ik als elektronica- en elektrotechnicus aan het werk gegaan en heb bij diverse bedrijven gewerkt. Eerst in het westen van het land, later zijn we naar Haaksbergen en vervolgens Hellendoorn verhuisd. We wonen hier nu ruim dertig jaar naar volle tevredenheid.”

Morseschrijver

Ongeveer een jaar geleden heeft Piet de morseschrijver van het Aviodrome mee naar huis genomen om te restaureren. “Ik had thuis al een vergelijkbare aan het werk gekregen, dus dat moest wel lukken.” Piet lacht. “Nou, dat was nog een hele klus! Ik heb het hele apparaat uit elkaar moeten halen, waarbij ik van elke stap foto’s maakte, zodat ik zeker wist dat ik hem ook weer goed in elkaar zou krijgen. Het inktbakje was er zelfs zo erg aan toe, dat ik dat eerst los moest solderen om vervolgens 100 jaar vastgekoekte inkt los te bikken.”

Hij demonstreert hoe de morseschrijver werkt. Door de seinsleutel, waarmee je de morseschrijver bedient, kort of langer in te drukken, zorg je ervoor dat een wieltje (dat op een soort stempelkussentje rust) tegen een papierrol aankomt, die door het apparaat rolt, aangedreven door een veer. Zo komen er korte en lange streepjes op het papier, wat weer overeenkomt met de letters van het alfabet en zo werden telegrammen gemaakt.

“Bij het Aviodrome geven we dagelijks demonstraties, aan volwassenen, maar ook aan kinderen. De reacties van de kinderen zijn echt leuk. Die beginnen gelijk het morsealfabet te leren en willen ook graag proberen te zenden. Via onze kleindochter kwam ik op basisscholen terecht om ‘spreekbeurten’ te geven. Daarvoor hebben we bij het Aviodrome morsepiepertjes ontwikkeld; een plankje met batterij, piepertje, hendeltje en natuurlijk een afbeelding van het morsealfabet. Zo kunnen ze op school de werking van de computer uitleggen en gebruiken voor spreekbeurten. Ze zijn een groot succes en te koop in de radiokamer en winkel van het Aviodrome.”

Aviodrome

Luchtvaartmuseum Aviodrome in Lelystad is het grootste Nederlandse museum voor lucht- en ruimtevaart. Elke dag is er een radiotelegrafist die alles kan vertellen over het gebruik van het Morse in de scheep- en luchtvaart en het ook kan demonstreren. Piet geeft elke maandag in de schoolvakanties demonstraties in de radiokamer.

Morse

Morse is een systeem voor het omzetten van letters, leestekens en cijfers in combinaties van punten en streepjes, in 1835 ontwikkeld door Samuel Morse. Piet merkt op dat het veel overeenkomsten vertoont met de nullen en enen van de huidige computertaal.